- 10 ماه قبل
زمان مطالعه: 15 دقیقه
بیماری ام اس چیست؟ + انواع ام اس (MS)
بیماری ام اس چیست؟ + انواع ام اس (MS)
بیماری‌ام اس یکی از شایع‌ترین بیماری‌های اعصاب و روان است که معمولا در سنین جوانی شروع میشود. این بیماری باعث تخریب و آسیب به پوسته مغزی میشود و باعث ایجاد مشکلاتی مانند ناتوانی حرکتی، سختی در حرکت، خستگی، درد و مشکلات دیداری می‌گردد. انواع مختلفی از بیماری‌ام اس وجود دارد که شامل نوع اولیه، دوموند، پیشرونده و اسکلروزیس چندگانه است که بر اساس علائم و نشانه‌ها به دسته‌بندی می‌شوند. در این مقاله، به بررسی بیماری‌ام اس و انواع آن خواهیم پرداخت.
۱. اساس بیماری‌ام اس چیست؟
بیماری‌ام اس یا Multiple Sclerosis، یکی از بیماری‌های نورولوژیکی است که به دلیل تخریب و آسیب دیدگی به مغز و نخاع تحتانی، علایمی مشابه نوروپاتی و خلل در حرکت و حس دارد. این بیماری یکی از شایع‌ترین بیماری‌های عصبی در جهان محسوب میشود و ممکن است در هر سنی شروع شود، اما بیشتر در سنین ۲۰ تا ۴۰ سالگی و در بانوان بیشتر از آقایان رخ می‌دهد.
با وجود اینکه علت دقیق بروز بیماری‌ام اس مشخص نیست، اما تحقیقات نشان می‌دهد که عوامل مختلفی مانند ژنتیک، عفونت‌های ویروسی، عوامل محیطی و نامنظم شدن سیستم ایمنی بدن، در بروز این بیماری تاثیرگذار هستند.
انواع بیماری‌ام اس
بیماری‌ام اس در چندین نوع مختلف دیده میشود که بیش‌ترین شیوع در بین آن‌ها از نوع اسکلروزیس چندگانه است. در این نوع، تخریب و آسیب دیدگی به مغز و نخاع تحتانی رخ می‌دهد که سبب خلل در حرکت، حس و کارکرد عصبی‌شده‌و در صورت عدم درمان، می‌تواند باعث ناتوانی و اختلالات جدی در کیفیت زندگی فرد شود.
نوع دیگر بیماری‌ام اس، اسکلروزیس لوپوسی است که به دلیل مشابهت علائم آن با بیماری لوپوس، به این نام شناخته میشود. این نوع بیماری‌ام اس در حالتی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت‌های سالم حمله کرده و سبب تخریب آن‌ها میشود.
در نوع دیگر بیماری‌ام اس، اسکلروزیس پانزدهایی، تخریب در مغز و نخاع تحتانی در قسمت‌های گوناگون آن‌ها رخ می‌دهد که باعث اختلالات حرکتی و حسی در بیمار میشود.
واکنش به درمان بیماری‌ام اس
درمان بیماری‌ام اس، به دلیل پیچیدگی و تفاوت در علائم و شدت آن، باید با توجه به وضعیت بیمار تعیین شود. درمان‌هایی مانند داروهای ایمنی‌زایی، درمان‌های پشتیبانی و فیزیوتراپی می‌تواند به کنترل علائم و بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک کند. همچنین، رعایت یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم، می‌تواند به بهبود علائم و کاهش خطر پیشرفت بیماری‌ام اس کمک کند.
۲. مراحل تشخیص بیماری‌ام اس
بیماری‌ام اس یا اسکلروز چندگانه، یک بیماری اتوایمیونی است که بر روی سیستم عصبی اثر می‌گذارد. در این بیماری، سیستم ایمنی بدن به‌طور اشتباه به سلول‌های سالم در مغز و نخاع حمله می‌کند و باعث خرابی این سلول‌ها میشود.
بیماری‌ام اس انواع مختلفی دارد که هر کدام با علایم و نشانه‌های خاصی همراه هستند. یکی از انواع این بیماری،ام اس مزمن پیشرونده است که در آن باعث تخریب پوسته سفید مغز میشود و به مرور زمان علایم بیماری شدید‌تر میشود.ام اس حاد نیز به دلیل نقص در عمل‌کرد سیستم ایمنی بدن ایجاد میشود و باعث علایم شدیدی در کوتاه‌مدت میشود.
برای تشخیص بیماری‌ام اس، پزشک معمولا از تست‌های مختلفی استفاده می‌کند. تست‌هایی مانند آزمایش خون، آزمایش ادرار، اسکن MRI و آزمایش لومبال پانل است. با استفاده از این تست‌ها، پزشک می‌تواند بیماری را تشخیص دهد و در صورت نیاز به درمان مناسب بپردازد.
اگر شما نیز احساس می‌کنید که علایمی مانند سردرد، تاری دید، احساس خستگی و ضعف، مشکل در حرکت و یا مشکلات حافظه دارید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید و برای تشخیص بیماری‌ام اس تست‌های مورد نیاز را انجام دهید.
۳. روش‌های درمانی بیماری‌ام اس
بیماری‌ام اس یک بیماری عصبی مزمن است که بر اثر تخریب میدان‌های نورونی در مغز و اسپینال کورد به وجود می‌آید. در این بیماری، پوسته‌های میلینی یا پوشش عصب‌ها توسط سیستم ایمنی بدن تخریب میشود و این باعث اختلال در ارتباط بین مغز و سایر اعضای بدن میشود. بیماری‌ام اس به دو نوع پیشرفته و بازگشتی تقسیم میشود. در بیماری‌ام اس پیشرفته، به دلیل تخریب پوسته‌های میلینی، ضایعات ثابتی در مغز وجود دارد که علائم بیماری را نشان می‌دهد. اما در بیماری‌ام اس بازگشتی، بیماری پس از بروز علایم شدید، بهبود می‌یابد ولی پس از مدتی دوباره بهبود نمی‌یابد.
روش‌های درمانی بیماری‌ام اس به دو دسته درمان‌های سنتی و درمان‌های جدید تقسیم می‌شوند. در درمان‌های سنتی، داروهایی که برای بهبود وضعیت بیماری تجویز میشود را می‌توان به دو دسته درمان‌های موضعی و درمان‌های سیستمیک تقسیم کرد. در درمان‌های جدید، از روش‌های پزشکی جدیدی مانند درمان با سلول‌های بنیادی و یا درمان با آنتی بادی‌ها استفاده میشود.
درمان‌های موضعی برای کنترل علایم بیماری‌ام اس مانند درد، اسپاسم و لرزش عضلانی استفاده می‌شوند. از جمله این درمان‌ها می‌توان به ماساژ موضعی، تزریق موضعی دارو، استفاده از روش‌های فیزیوتراپی، تزریق موضعی عصب‌های مختلف و یا استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی اشاره کرد.
در درمان‌های سیستمیک، داروهایی که برای بهبود وضعیت بیماری تجویز میشود به صورت خوراکی و یا تزریقی استفاده می‌شوند. این داروها به دو دسته داروهای مهارکننده سیستم ایمنی و داروهای موثر بر پوسته‌های میلینی تقسیم می‌شوند.
در درمان با سلول‌های بنیادی، سلول‌های بنیادی به بیمار تزریق میشود تا بهبود علائم بیماری‌ام اس ایجاد شود. این روش در حال حاضر در مراکز متخصص درمان بیماری‌ام اس در کشور موجود است.
در درمان با آنتی بادی‌ها، آنتی بادی‌هایی که به پوسته‌های میلینی در بیمار‌ام اس متصل میشود، باعث کاهش و توقف تخریب پوسته‌های میلینی می‌شوند. این روش نیز در حال حاضر در مراکز متخصص درمان بیماری‌ام اس در کشور موجود است.
۴. تفاوت بین انواع مختلف بیماری‌ام اس
بیماری‌ام اس یا Multiple Sclerosis یک بیماری نوروآفتابی است که بر روی سیستم عصبی مرکزی تاثیر می‌گذارد. این بیماری باعث تخریب لایه محافظ مغز و نخاع شوکی یعنی مایلین میشود و با توجه به ناحیه تخریب، نوع و شدت علائم بیماری متفاوت است.
در بیماری‌ام اس، سلول‌های دفاعی بدن به‌طور اشتباه به سلول‌های مایلین حمله می‌کنند و باعث تخریب آن‌ها می‌شوند. این تخریب باعث قطع شدن ارتباط بین سلول‌های عصبی میشود که با توجه به نواحی تخریب‌شده‌باعث علائم مختلفی مانند سختی در حرکت، افت فاصله دو چشمی، تاری دید، اختلال در حافظه و مشکلات روانی میشود.
انواع بیماری‌ام اس شامل:
· ام اس پیشرونده (Primary Progressive MS)
· ام اس بازآمدن‌پذیر (Relapsing-Remitting MS)
· ام اس ثانویه پیشرونده (Secondary Progressive MS)
· ام اس پیشرونده-بازآمدن‌پذیر (Primary Progressive-Relapsing MS)
ام اس بازآمدن‌پذیر به عنوان شایع‌ترین نوع بیماری‌ام اس، به تخریب‌های غیرمستمر و بازگشت‌پذیر مایلین در مغز و نخاع شوکی مربوط میشود. در این نوع از بیماری، علائم بیماری در بازه‌های مختلفی که به آن «حملات» گفته میشود، ظاهر می‌شوند و پس از آن ممکن است به‌طور کامل یا بخشی بهبودی داشته باشند.
ام اس پیشرونده، نوعی از بیماری‌ام اس است که با تخریب‌های پیوسته و پیشرونده مایلین همراه است. این نوع بیماری برای بیمار کاملا دشوار است چراکه در آن هیچ حمله مشاهده نمی‌شود و علائم بیماری همواره بهبود نمی‌یابند.
ام اس ثانویه پیشرونده، نوعی از بیماری‌ام اس است که پس از دوره اولیه بازآمدن‌پذیر، به صورت پیشرونده و پیوسته تخریب مایلین ادامه پیدا می‌کند. در این نوع بیماری، علائم بیماری به‌طور پیشرونده بدتر میشود و بهبودی ندارد.
نتیجه گیری
بیماری‌ام اس یکی از بیماری‌های نورولوژیکی است که به دلیل تخریب و آسیب دیدگی به مغز و نخاع تحتانی، علایمی مشابه نوروپاتی و خلل در حرکت و حس دارد. در این بیماری، علائم بیماری در بازه‌های مختلفی که به آن «حملات» گفته میشود، ظاهر می‌شوند و پس از آن ممکن است به‌طور کامل یا بخشی بهبودی داشته باشند. برای تشخیص بیماری‌ام اس، پزشک معمولا از تست‌های مختلفی استفاده می‌کند. درمان بیماری‌ام اس، به دلیل پیچیدگی و تفاوت در علائم و شدت آن، باید با توجه به وضعیت بیمار تعیین شود. داروهای مهارکننده سیستم ایمنی و داروهای موثر بر پوسته‌های میلینی از جمله داروهای استفاده‌شده‌در درمان بیماری‌ام اس هستند. همچنین، در درمان با سلول‌های بنیادی، سلول‌های بنیادی به بیمار تزریق میشود تا بهبود علائم بیماری‌ام اس ایجاد شود. در نهایت، باید به این نکته توجه کرد که بیماری‌ام اس یک بیماری نوروآفتابی است که نیاز به درمان مناسب و مراقبت‌های لازم دارد.
