• 1 سال قبل

زمان مطالعه: 10 دقیقه

آزمایش ALP (Alkaline Phosphatase)

آزمایش ALP (Alkaline Phosphatase)

تعریف: این تست برای ارزیابی عملکرد کبد توسط اندازه‌گیری سطح آنزیم کبدی به نام «آلکالین فسفاتاز» است. کبد در پاکسازی سموم از بدن نقش دارد. بنابراین بروز هرگونه مشکل برای آن می‌تواند زمینه را برای ایجاد بیماری‌های جدی فراهم سازد. مشکلات کبدی بسیار رایج هستند.علائمی مانند ادرار تیره رنگ، خستگی و ضعف، کاهش وزن و تهوع ، میتواند ناشی از بیماری های کبدی باشد.

چرا آزمایش ALP تجویز می‌شود؟

در صورت مشاهده علائم بیماری کبد یا اختلالات استخوانی، پزشک ممکن است آزمایش آلکالین فسفاتاز (ALP) را برای اندازه‌گیری میزان آنزیم موجود در خون تجویز کند. از آنجا که در بیماری‌های کبدی، سلول‌های آسیب دیده کبد، مقادیر بیشتری ALP را در خون آزاد می‌کنند و عوامل رشد استخوان که باعث افزایش فعالیت سلول های استخوانی می‌شوند نیز می‌تواند سطح ALP در آزمایش خون را تحت تاثیر قرار دهد، این آزمایش تا حدود زیادی به تشخیص بیماری‌های کبدی یا بیماری‌های استخوانی کمک کند. همچنین این آزمایش ممکن است برای تشخیص سرطان هایی که به استخوان متاستاز داده‌اند یا تشخیص بیماری پاژه به کار برود (در بیماری پاژه استخوان‌ها دچار فرم غیرطبیعی می‌شوند). همچنین در گروه بیماری های استخوانی این تست ممکن است برای پیگیری درمان بیماری پاژه و یا نقص متابولیسم ویتامین D به کار رود، بنابراین، بروز بیماری‌هایی مانند کم کاری و پرکاری تیروئید، سرطان کبد، روده بزرگ و سرطان پستان، می‌تواند از طریق انجام آزمایش ALP مشخص شود. به علاوه این آزمایش معمولا برای تشخیص مجرای صفراوی مسدود شده هم به کار می‌رود زیرا میزان این آنزیم در سلول‌هایی که به ساخت مجرای صفراوی کمک می‌کنند زیادتر است. اگر یکی از مجاری صفاروی به دلیل سنگ یا تومور مسدود شود میزان ALP در آزمایش خون به شدت افزایش می‌یابد.

علائم بیماری کبد عبارتند از:

- تهوع و استفراغ

 - کاهش وزن

- خستگی و  ضعف

- زردی (زرد شدن پوست و چشم)

- تورم و یا درد در شکم

- ادرار تیره رنگ و یا مدفوع رنگ روشن

- خارش مکرر

علائم اختلالات استخوانی عبارتند از:

- درد در استخوان‌ها و یا مفاصل

 - بزرگ شدن و یا تغییر شکل غیرطبیعی استخوان‌ها

- افزایش دفعات شکستگی استخوان

شرایط انجام تست ALP:

با وجود اینکه برای انجام آزمایشات کبدی نیازی به ناشتا بودن نیست، اما بهتر است حداقل چند ساعت ناشتا باشید. در صورتیکه از داروهای ضد صرع مانند فنوباربیتال و فنی توئین استفاده می‌کنید، به نمونه‌گیر اطلاع دهید تا در شرح حال شما ثبت گردد.

مقدار نرمال و بحرانی ALP در آزمایش خون:

بازه طبیعی ALP برای مردان و زنان بالای ۱۸ سال، ۴۴ تا ۱۴۷ واحد بین المللی در لیتر (IU / L) است. مقادیر نرمال ALP ممکن است از آزمایشگاهی به آزمایشگاه دیگر کمی متفاوت باشد. همچنین این بازه می‌تواند با توجه به سن و جنسیت متفاوت باشد. میزان بالای ALP به طور معمول در کودکان در حال رشد به علت رشد استخوان‌ها و در زنان باردار بیشتر است. ALP بالای ۳۵۰ واحد بین المللی در لیتر مقدار بحرانی محسوب می‌شود.

آیا بالا بودن آلکالین فسفات خطرناک است؟

به طور کلی اگر آلکانین فسفات بالا باشد و نتیجه سایر آزمایشات کبدی مانند: ALT،AST و Bilirubin نرمال باشند، ممکن است دچار مشکلات کبدی نباشید و دچار یک اختلال استخوانی مانند بیماری استخوان پاژه (Paget's) باشید. این بیماری موجب می‌شود تا استخوان‌های شما به طور غیرعادی ضعیف و بزرگ‌تر از حالت عادی شوند و شکنندگی آن‌ها افزایش یابد.

دقت داشته باشید که اگر ALP در آزمایش خون بالاتر از U/L 130 باشد، این آنزیم در خون بالاست.

از بهترین آزمایشگاه های ایران ، آنلاین آزمایش دهید

به صفحه دانلود اپلیکیشن الوچکاپ بروید و آزمایش خود را بصورت آنلاین بدون مراجعه به آزمایشگاه ثبت کنید.

---

آزمایش آنلاین

بالا بودن Alkaline Phosphatase در آزمایش خون

اگرچه بالا بودن مقدار ALP در خون به تنهایی آسیبی به بدن نمی‌زند اما بیماری زمینه‌ای که باعث بالا رفتن ALP شده است می‌تواند جدی و خطرناک باشد معمولا بیماری‌هایی مثل سرطان، اختلالات مغز استخوان و بیماری‌های‌ کلیوی عامل چنین افزایشی هستند. اگر میزان ALP در آزمایش خون بیشتر از ۴ برابر سطح نرمال آن باشد ممکن است نشان‌دهنده انسداد مجاری صفراوی یا سنگ کیسه صفرا باشد. اگر تست های کبدی و GGT نرمال باشد، احتمال وجود بیماری های استخوان تقویت می‌شود. خصوصا اگر سطح کلسیم و فسفر خون نیز نرمال نباشد. البته به جز موراد بالا نوع سبک زندگی فرد، داروهایی که مصرف می‌کند و برخی مکمل‌ها نیز قادرند سطح ALP را افزایش دهند. در ادامه به مهمترین دلایل بالا رفتن ALP در آزمایش خون اشاره می‌کنیم:

- قرص‌های پیشگیری از بارداری: این قرص‌ها قادرند که سطح ALP را چندین برابر افزایش دهند.

- ورزش سنگین: تمرینات ورزشی به ویژه اگر فشرده و سنگین باشند قادرند سطح ALP را به طور موقت افزایش دهند.

- هورمون‌های تیروئیدی: هورمون‌های تیروئید یکی از عوامل محرک ترشح ALP در بدن هستند. در اختلال پر کاری تیروئید مقدار ALP افزایش می‌یابد.

- مصرف برخی داروها: داروهایی مثل افاویرنز (داروی ضد HIV) باعث بالا رفتن ALP در افراد مبتلا به HIV می‌شود. بالا رفتن ALP با کاهش تراکم استخوانی و کمبود ویتامین D نیز در ارتباط است.

- انسداد مجاری صفراوی و سرطان کبد: بالا بودن ALP کبدی با مسدود شدن مجرای صفراوی و سرطان کبد در ارتباط است. بالا بودن آلکالین فسفاتاز کبدی می‌تواند نشانه ای از وجود تومور در مجرای صفراوی باشد.

- سرطان روده بزرگ و کولون: در بیماران مبتلا به متاستاز سرطان کولون، سطح ALP بیش از حد نرمال است. هر چه مقدار آلکالین فسفاتاز در این بیماری بالاتر باشد، پیشروی سرطان نیز بیشتر است.

- سرطان پستان: زنان مبتلا به سرطان پستان نسبت با سایرین سطح ALP بالاتری در آزمایش خون دارند. اگر مقدار ALP از سطح خاصی عبور کند نشانگر منتشر شدن سلول‌های سرطانی به کبد و اسخوان است.

آزمایش ALT، برای اندازه گیری سطح آنزیم آلانین آمینوترانسفراز خون

تعریف: آزمایش ALT، برای اندازه گیری سطح آنزیم آلانین آمینوترانسفراز خون به کار می رود. این آزمایش با عنوان SGPT هم شناخته می شود. ALT آنزیمی است .

بیشتر بدانید

پایین بودن ALP در آزمایش خون

پایین بودن غیر طبیعی ALP در آزمایش خون از عوامل زمینه‌ای مثل کمبود ویتامین B12 منشا می‌گیرد. اگر علت زمینه‌ای کاهش ALP خون، کمبود ویتامین B12 باشد علائم زیر بروز می‌کند:

سردرد

تنگی نفس

ضعف و خستگی

اگر علت پایین بودن ALP ناشی کم کاری تیروئید باشد علائم زیر بروز می‌کند:

افزایش وزن بدن

ضعف عضلانی

خشکی پوست

پایین بود Alkaline Phosphatase در بدن می‌تواند به یکی از علت‌های زیر باشد:

- بیماری ویلسون:  بیماری ویلسون یک بیماری ارثی بوده که در آن به دلیل نقص ژنتیکی، عنصر مس در اندام‌های داخلی بدن انباشته می‌شود. این بیماری ارثی یکی از علت‌های پایین بودن سطح ALP در آزمایش خون است.

- سوء تغذیه: عدم تامین مواد غذایی لازم برای بدن، منجر به پایین آمدن غیر نرمال ALP در آزمایش خون می‌شود.

- کمبود منیزیوم بدن: این عنصر برای فعالیت آنزیم ALP مورد نیاز است و اگر به مقدار کافی در برنامه غذایی جذب بدن نگردد منجر به کاهش شدید ALP در خون می‌شود.

- کمبود روی در بدن: کمبود روی باعث کاهش غیر نرمال سطح ALP در آزمایش خون می‌شود. مکمل‌های روی قادرند تا حدودی به برطرف شدن چنین مشکلی کمک کنند.

- رژیم غذایی بدون پروتئین: فقدان پروتئین در رژیم غذایی باعث پایین بودن ALP در آزمایش خون می‌شود.